Στην υιοθέτηση της πρότασης του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Ελλάδας για την έγκριση του “ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού” (Digital Green Certificate) προχώρησε και επισήμως σήμερα η Κομισιόν, καθώς η πρόεδρος της της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιενπαρουσίασε την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την διασφάλιση της ταχύτερης δυνατής επανέναρξης της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε την πρόταση του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ, μαζί με τον Επίτροπο Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς και τον Επίτροπο Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν.

Τα λεγόμενα “digital green certificates” θα είναι μία μορφή διευρυμένου πιστοποιητικού ή βεβαίωσης εμβολιασμού.

To ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα είναι μια ψηφιακή απόδειξη ότι ένα άτομο έχει εμβολιαστεί κατά του COVID-19, έχει αναρρώσει από τον COVID-19 (έχει δηλαδή αντισώματα) ή έχει αρνητικό αποτέλεσμα τεστ.

Ο στόχος είναι να διευκολυνθεί η ασφαλής ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Today we strengthen the @EU_commission‘s response to #COVID19 with:

• Digital Green Certificates for free and safe movement in the EU
• A common path to a gradual, safe and lasting re-openinghttps://t.co/opAMGkeSNf

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) March 17, 2021

We are proposing to create a Digital Green Certificate to facilitate safe free movement inside the EU during the pandemic.

The certificate will:
✅ Be accessible and secure for all EU citizens
✅ Be non-discriminatory
✅ Contain only essential information#StrongerTogether

— European Commission 🇪🇺 (@EU_Commission) March 17, 2021

Κορονοϊός: Η Επιτροπή υποβάλλει πρόταση για ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό (Digital-Green-Certificate-Greek)

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάλλει πρόταση για τη δημιουργία ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού το οποίο θα διευκολύνει την ασφαλή ελεύθερη κυκλοφορία στο εσωτερικό της ΕΕ όσο διαρκεί η πανδημία COVID-19. Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα αποδεικνύει ότι ένα άτομο έχει εμβολιαστεί κατά της νόσου COVID-19, έχει υποβληθεί σε εξέταση με αρνητικό αποτέλεσμα ή έχει αναρρώσει από την COVID-19. Θα διατίθεται δωρεάν σε ψηφιακή ή έντυπη μορφή. Θα περιλαμβάνει κωδικό QR με σκοπό την εγγύηση της ασφάλειας και της γνησιότητάς του. Η Επιτροπή θα δημιουργήσει μια πύλη, ώστε να διασφαλίσει την επαληθευσιμότητα όλων των πιστοποιητικών σε όλη την ΕΕ, και θα υποστηρίξει τα κράτη μέλη όσον αφορά την υλοποίηση των πιστοποιητικών από τεχνικής πλευράς. Τα κράτη μέλη παραμένουν αρμόδια να αποφασίζουν από ποιους περιορισμούς για λόγους δημόσιας υγείας θα απαλλάσσουν τους ταξιδιώτες, αλλά θα πρέπει να εφαρμόζουν τις εξαιρέσεις αυτές με τον ίδιο τρόπο στους ταξιδιώτες που είναι κάτοχοι ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού.

Η αντιπρόεδρος για θέματα Αξιών και Διαφάνειας, κ. Βιέρα Γιούροβα, δήλωσε: «Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό προσφέρει λύση για όλη την ΕΕ, εξασφαλίζοντας ότι όλοι οι πολίτες της ΕΕ επωφελούνται από ένα εναρμονισμένο ψηφιακό εργαλείο που θα στηρίξει την ελεύθερη κυκλοφορία στην ΕΕ. Είναι ένα θετικό μήνυμα για την ανάκαμψη. Βασικός μας στόχος είναι να προσφέρουμε ένα εύχρηστο και ασφαλές εργαλείο το οποίο δεν θα εισάγει διακρίσεις και θα σέβεται απόλυτα την προστασία των δεδομένων. Και εξακολουθούμε να εργαζόμαστε για να επιτύχουμε διεθνή σύγκλιση με άλλους εταίρους.»

Ο επίτροπος Δικαιοσύνης, κ. Ντιντιέ Ρεντέρς, δήλωσε τα εξής: «Με το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό, υιοθετούμε μια ευρωπαϊκή προσέγγιση για να εξασφαλίσουμε ότι οι πολίτες της ΕΕ και τα μέλη των οικογενειών τους μπορούν να ταξιδέψουν με ασφάλεια και με τους λιγότερους δυνατούς περιορισμούς το φετινό καλοκαίρι. Το πράσινο ψηφιακό πιστοποιητικό δεν θα αποτελεί προϋπόθεση για την ελεύθερη κυκλοφορία και δεν θα εισάγει διακρίσεις κατά κανένα τρόπο. Μια κοινή προσέγγιση από την πλευρά της ΕΕ δεν θα μας βοηθήσει απλώς να αποκαταστήσουμε σταδιακά την ελεύθερη κυκλοφορία στο εσωτερικό της ΕΕ και να αποφύγουμε τον κατακερματισμό· αποτελεί και ευκαιρία για να ασκήσουμε επιρροή στα παγκόσμια πρότυπα και να δώσουμε το παράδειγμα με βάση τις ευρωπαϊκές αξίες μας, όπως είναι η προστασία των δεδομένων.»

Βασικά στοιχεία του κανονισμού που πρότεινε σήμερα η Επιτροπή:

1. Προσβάσιμα και ασφαλή πιστοποιητικά για όλους τους πολίτες της ΕΕ:

• Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα καλύπτει τρία είδη πιστοποιητικών — πιστοποιητικά εμβολιασμού, πιστοποιητικά εξέτασης (δοκιμασία NAAT/RT-PCR ή ταχεία δοκιμασία αντιγόνου) και πιστοποιητικά για άτομα που έχουν αναρρώσει από την COVID-19.
• Τα πιστοποιητικά θα εκδίδονται σε ψηφιακή ή σε έντυπη μορφή. Και οι δύο εκδόσεις θα περιλαμβάνουν κωδικό QR με τις απαραίτητες πληροφορίες, καθώς και ψηφιακή υπογραφή που θα διασφαλίζει τη γνησιότητα του πιστοποιητικού.
• Η Επιτροπή θα δημιουργήσει μια πύλη και θα παρέχει στήριξη στα κράτη μέλη για την ανάπτυξη λογισμικού το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι αρχές για την επαλήθευση όλων των υπογραφών των πιστοποιητικών σε όλη την ΕΕ. Κανένα δεδομένο προσωπικού χαρακτήρα των κατόχων των πιστοποιητικών δεν θα περνά μέσω της πύλης ούτε θα διατηρείται από το κράτος μέλος που πραγματοποιεί την επαλήθευση.
• Τα πιστοποιητικά θα διατίθενται δωρεάν και θα εκδίδονται στην επίσημη γλώσσα ή τις επίσημες γλώσσες του κράτους μέλους έκδοσης και στα αγγλικά.

2. Απαγόρευση των διακρίσεων:

• Όλοι οι πολίτες —εμβολιασμένοι και μη εμβολιασμένοι— θα πρέπει να μπορούν να επωφεληθούν από το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό, όταν ταξιδεύουν στην ΕΕ. Για την πρόληψη των διακρίσεων σε βάρος ατόμων που δεν έχουν εμβολιαστεί, η Επιτροπή δεν προτείνει μόνο τη δημιουργία του διαλειτουργικού πιστοποιητικού εμβολιασμού αλλά και τη δημιουργία πιστοποιητικού εξέτασης για την COVID-19, καθώς και πιστοποιητικού για τα άτομα που έχουν αναρρώσει από την COVID-19.
• Ίδιο δικαίωμα για τους ταξιδιώτες με ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό — αν τα κράτη μέλη αποδέχονται αποδεικτικό εμβολιασμού ως λόγο εξαίρεσης από ορισμένους περιορισμούς για λόγους δημόσιας υγείας, όπως από την υποβολή σε εξέταση ή σε καραντίνα, θα απαιτηθεί να αποδέχονται, με τους ίδιους όρους, τα πιστοποιητικά εμβολιασμού που εκδίδονται στο πλαίσιο του συστήματος του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού. Η υποχρέωση αυτή θα περιορίζεται στα εμβόλια που έχουν λάβει άδεια κυκλοφορίας στην ΕΕ, αλλά τα κράτη μέλη θα μπορούν να αποφασίσουν να αποδέχονται και άλλα εμβόλια επιπλέον αυτών.
• Κοινοποίηση άλλων μέτρων – αν κάποιο κράτος μέλος εξακολουθεί να απαιτεί από τους κατόχους ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού να υποβάλλονται σε καραντίνα ή σε εξέταση, θα πρέπει να ενημερώνει την Επιτροπή και όλα τα άλλα κράτη μέλη και να εξηγεί τους λόγους για την επιβολή των μέτρων αυτών.

3. Μόνο ουσιώδεις πληροφορίες και ασφαλή δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα:

• Τα πιστοποιητικά αυτά θα περιέχουν ένα περιορισμένο σύνολο πληροφοριών, όπως ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης, ημερομηνία έκδοσης, πληροφορίες σχετικά με το εμβόλιο / την εξέταση / την ανάρρωση και τον μοναδικό αναγνωριστικό κωδικό του πιστοποιητικού. Ο έλεγχος των δεδομένων αυτών θα είναι δυνατός μόνο για την επιβεβαίωση και την επαλήθευση της γνησιότητας και της εγκυρότητας των πιστοποιητικών.

Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και θα είναι ανοιχτό για την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και την Ελβετία. Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα πρέπει να εκδίδεται για τους πολίτες της ΕΕ και τα μέλη των οικογενειών τους, ανεξάρτητα από την ιθαγένειά τους. Θα πρέπει, επίσης, να εκδίδεται για υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν στην ΕΕ και για επισκέπτες που έχουν δικαίωμα να ταξιδέψουν σε άλλα κράτη μέλη.

Το σύστημα του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού αποτελεί προσωρινό μέτρο. Θα ανασταλεί μόλις ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοινώσει το τέλος της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία σε διεθνές επίπεδο που προκάλεσε η COVID-19.

Επόμενα βήματα

Για να είναι έτοιμη πριν από το καλοκαίρι, η πρόταση αυτή χρειάζεται ταχεία έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Παράλληλα, τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόσουν το πλαίσιο εμπιστοσύνης και τα τεχνικά πρότυπα που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο του δικτύου eHealth, για να διασφαλίσουν την έγκαιρη υλοποίηση του πράσινου ψηφιακού πιστοποιητικού, τη διαλειτουργικότητά του και την πλήρη συμμόρφωσή του με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Στόχος είναι να ολοκληρωθούν οι τεχνικές εργασίες και η πρόταση εντός των προσεχών μηνών.

Ιστορικό

Προκειμένου να συμμορφωθούν με τα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού, ζητείται από τους ταξιδιώτες στην ΕΕ να υποβάλουν διάφορα έγγραφα, όπως ιατρικά πιστοποιητικά, αποτελέσματα εξετάσεων ή δηλώσεις. Η έλλειψη τυποποιημένων μορφοτύπων έχει ως αποτέλεσμα οι ταξιδιώτες να αντιμετωπίζουν προβλήματα, όταν μετακινούνται στο εσωτερικό της ΕΕ. Επιπλέον, έχουν υπάρξει αναφορές για πλαστά ή παραποιημένα έγγραφα.

Στη δήλωσή τους που εγκρίθηκε μετά τις άτυπες βιντεοδιασκέψεις στις 25 και 26 Φεβρουαρίου 2021, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ζήτησαν να συνεχιστούν οι εργασίες για μια κοινή προσέγγιση όσον αφορά τα πιστοποιητικά εμβολιασμού. Η Επιτροπή συνεργάζεται με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του δικτύου eHealth, ενός εθελοντικού δικτύου που συνδέει τις εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για το eHealth, με σκοπό την προετοιμασία της διαλειτουργικότητας των πιστοποιητικών εμβολιασμού. Οι κατευθυντήριες γραμμές εγκρίθηκαν στις 27 Ιανουαρίου και επικαιροποιήθηκαν στις 12 Μαρτίου, ενώ το σχέδιο για το πλαίσιο εμπιστοσύνης εγκρίθηκε στις 12 Μαρτίου 2021.

Σήμερα η Επιτροπή ενέκρινε νομοθετική πρόταση σχετικά με τη θέσπιση κοινού πλαισίου για τη δημιουργία ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού. Επίσης, η Επιτροπή ενέκρινε συμπληρωματική πρόταση για να διασφαλίσει ότι το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα εκδίδεται, επίσης, για τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν στα κράτη μέλη ή στα συνδεδεμένα κράτη Σένγκεν και για επισκέπτες που έχουν το δικαίωμα να ταξιδεύουν σε άλλα κράτη μέλη. Οι χωριστές προτάσεις για την κάλυψη των πολιτών της ΕΕ και των πολιτών τρίτων χωρών είναι αναγκαίες για νομικούς λόγους· δεν υπάρχει διαφορά στη μεταχείριση των πολιτών της ΕΕ και των δικαιούχων πολιτών τρίτων χωρών για τους σκοπούς των πιστοποιητικών.

Οι τελευταίες πληροφορίες που μας παρείχαν τα κράτη μέλη σχετικά με τα μέτρα για τον κορονοϊό και τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς είναι διαθέσιμες στην πλατφόρμα Re-open EU.

Ερωτήσεις και απαντήσεις – Ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό

Το «ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό» θα διευκολύνει την ασφαλή και ελεύθερη κυκλοφορία εντός της ΕΕ στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό, που θα αποδεικνύει ότι ο κάτοχός του έχει εμβολιαστεί κατά της νόσου COVID-19, ότι έχει εξεταστεί για COVID-19 με αρνητικό αποτέλεσμα ή ότι έχει αναρρώσει από την COVID-19, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Μπορεί επίσης να εφαρμοστεί στην Ισλανδία, στο Λιχτενστάιν, στη Νορβηγία, καθώς και στην Ελβετία. Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα είναι επίσης ανοικτό σε πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται σε παγκόσμιο επίπεδο.

1. Γενικά

Ποια είναι τα βασικά στοιχεία της πρότασης;

• Το σύστημα του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού περιλαμβάνει τρία διαφορετικά είδη πιστοποιητικών για την COVID-19: πιστοποιητικό εμβολιασμού, πιστοποιητικό εξέτασης και πιστοποιητικό ανάρρωσης.
• Τα πιστοποιητικά μπορούν να εκδίδονται και να χρησιμοποιούνται σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ για τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας. Όλοι οι πολίτες της ΕΕ και τα μέλη των οικογενειών τους, καθώς και υπήκοοι τρίτων χωρών που παραμένουν ή διαμένουν σε κράτη μέλη της ΕΕ θα είναι επιλέξιμοι για τη δωρεάν χορήγηση πιστοποιητικού.
• Τα πιστοποιητικά θα πρέπει να περιλαμβάνουν μόνο ένα ελάχιστο σύνολο πληροφοριών, απαραίτητων για την επιβεβαίωση και την επαλήθευση της κατάστασης του κατόχου τους, όσον αφορά τον εμβολιασμό, την εξέταση ή την ανάρρωση.
• Ο εμβολιασμός δεν θα αποτελεί προϋπόθεση για να μπορεί κάποιος να ταξιδέψει. Όλοι οι πολίτες της ΕΕ, είτε έχουν εμβολιαστεί είτε όχι, έχουν το θεμελιώδες δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας στην ΕΕ. Η ίδια αρχή ισχύει για τα δικαιώματα των υπηκόων τρίτων χωρών που παραμένουν ή διαμένουν σε κράτη μέλη της ΕΕ και οι οποίοι έχουν το δικαίωμα να ταξιδέψουν σε άλλα κράτη μέλη. Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα διευκολύνει την άσκηση αυτού του δικαιώματος, μεταξύ άλλων μέσω πιστοποιητικού εξέτασης και πιστοποιητικού ανάρρωσης.

Με ποιον τρόπο θα διευκολυνθεί η ασφαλής ελεύθερη κυκλοφορία;

Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό μπορεί να χρησιμεύει ως αποδεικτικό εμβολιασμού, εξέτασης και ανάρρωσης, ως λόγο εξαίρεσης από τους περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία που επιβάλλονται από κράτος μέλος για λόγους δημόσιας υγείας, όπως η απαίτηση διαγνωστικής δοκιμασίας ή καραντίνας.

Αν ένα κράτος μέλος αποδέχεται το αποδεικτικό εμβολιασμού ως λόγο εξαίρεσης από τους περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία, θα οφείλει να αποδέχεται το αποδεικτικό εμβολιασμού που έχει εκδοθεί από άλλο κράτος μέλος σε σχέση με εμβόλια που έχουν λάβει άδεια κυκλοφορίας στην ΕΕ.

Τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να το επεκτείνουν αυτό σε ταξιδιώτες που εμβολιάζονται με άλλα εμβόλια.

Κάθε κάτοχος ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού, όταν ταξιδεύει, θα έχει τα ίδια δικαιώματα με τους πολίτες του κράτους μέλους το οποίο επισκέπτεται, οι οποίοι έχουν εμβολιαστεί, υποβληθεί σε διαγνωστική δοκιμασία ή αναρρώσει.

Αν κάποιο κράτος μέλος εξακολουθεί να απαιτεί από τους κατόχους ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού να υποβληθούν σε καραντίνα ή σε διαγνωστική δοκιμασία, πρέπει να ενημερώνει την Επιτροπή και όλα τα υπόλοιπα κράτη μέλη και να αιτιολογεί τα μέτρα αυτά.

Με ποιον τρόπο διασφαλίζεται ότι τα άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί δεν υφίστανται διακρίσεις, όταν ασκούν το δικαίωμά τους για ελεύθερη κυκλοφορία;

Για να διασφαλιστεί ο σεβασμός του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας στην ΕΕ και η απουσία διακρίσεων εις βάρος ατόμων που δεν έχουν εμβολιαστεί, η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία όχι μόνο διαλειτουργικού πιστοποιητικού εμβολιασμού αλλά και πιστοποιητικών εξέτασης για την COVID-19 καθώς και πιστοποιητικών ανάρρωσης από την COVID-19. Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούν να επωφεληθούν από την έκδοση ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα, όταν ταξιδεύουν.

Η πρόταση είναι σαφής ως προς το ότι το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα πρέπει να διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία στο εσωτερικό της ΕΕ. Δεν θα αποτελεί προϋπόθεση για την ελεύθερη κυκλοφορία. Όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί πρέπει να μπορούν να εξακολουθήσουν να ασκούν τα δικαιώματά τους για ελεύθερη κυκλοφορία, ενδεχομένως με την επιφύλαξη περιορισμών όπως η πραγματοποίηση εξέτασης ή η καραντίνα/αυτοαπομόνωση.

Το ίδιο ισχύει για τα δικαιώματα των υπηκόων τρίτων χωρών που παραμένουν ή διαμένουν σε κράτη μέλη και οι οποίοι έχουν το δικαίωμα να ταξιδέψουν σε άλλα κράτη μέλη.

Η θέσπιση ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού σημαίνει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να επαναφέρουν τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα για να ελέγχουν τα πιστοποιητικά;

Καθόλου. Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό αποσκοπεί στη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας εντός της ΕΕ και στη χαλάρωση των υφιστάμενων περιορισμών, όχι στον περιορισμό των δικαιωμάτων για ελεύθερη κυκλοφορία και του δικαιώματος να ταξιδεύει κάποιος.

Η επαλήθευση των πιστοποιητικών δεν μπορεί καθαυτή να δικαιολογήσει την προσωρινή επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα, ενώ οι έλεγχοι αυτοί δεν είναι απαραίτητοι για την εφαρμογή του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού από τα κράτη μέλη.

Όπως κατέδειξε η εμπειρία των πρώτων μηνών της πανδημίας, η ασυντόνιστη και βεβιασμένη επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα δεν σταματάει τον ιό, αλλά προκαλεί διαταραχή της κοινωνίας και της οικονομίας, την οποία έχουμε καθήκον να αποτρέψουμε στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Οι έλεγχοι αυτοί πρέπει να παραμείνουν μέτρο έσχατης ανάγκης, σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ.

2. Ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό – λεπτομέρειες

Ποιες πληροφορίες θα περιλαμβάνει το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό;

Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα περιέχει τις απαραίτητες βασικές πληροφορίες, όπως ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης, κράτος μέλος έκδοσης και έναν μοναδικό αναγνωριστικό κωδικό. Επιπλέον:

• Για το πιστοποιητικό εμβολιασμού: χορηγηθέν εμβόλιο και παρασκευαστή του εμβολίου, αριθμό δόσεων, ημερομηνία εμβολιασμού·
• Για το πιστοποιητικό εξέτασης: είδος δοκιμασίας, ημερομηνία και ώρα της δοκιμασίας, κέντρο εξέτασης και αποτέλεσμα·
• Για το πιστοποιητικό ανάρρωσης: ημερομηνία θετικού αποτελέσματος δοκιμασίας, εκδότης του πιστοποιητικού, ημερομηνία έκδοσης, ημερομηνία λήξης ισχύος.

Τι μορφή θα έχει το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό;

Τα πιστοποιητικά θα εκδίδονται σε ψηφιακή μορφή, ώστε να είναι δυνατή η εμφάνισή τους σε έξυπνο τηλέφωνο ή η εκτύπωσή τους, ανάλογα με την προτίμηση του κατόχου τους. Τα πιστοποιητικά θα περιέχουν διαλειτουργικό μηχαναγνώσιμο κωδικό QR που θα περιέχει τα απαραίτητα βασικά δεδομένα, καθώς και ψηφιακή υπογραφή. Ο κωδικός QR χρησιμοποιείται για την ασφαλή επαλήθευση της γνησιότητας, της εγκυρότητας και την ακεραιότητας του πιστοποιητικού. Για την καλύτερη διασυνοριακή αποδοχή, οι πληροφορίες στο πιστοποιητικό θα πρέπει να αναγράφονται στη γλώσσα ή στις γλώσσες του κράτους μέλους έκδοσης και στα αγγλικά.

Με ποιον τρόπο λειτουργεί το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό σε όλη την ΕΕ;

Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό περιέχει κωδικό QR με ψηφιακή υπογραφή για την προστασία του από πλαστογράφηση. Όταν γίνεται έλεγχος στο πιστοποιητικό, σαρώνεται ο κωδικός QR και γίνεται η επαλήθευση της υπογραφής.

Όλοι οι φορείς έκδοσης (π.χ. νοσοκομεία, κέντρα εξέτασης, υγειονομικές αρχές) διαθέτουν το δικό τους κλειδί ψηφιακής υπογραφής. Όλα αυτά αποθηκεύονται σε ασφαλή βάση δεδομένων στην κάθε χώρα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημιουργήσει πύλη. Μέσω της πύλης αυτής, όλες οι υπογραφές των πιστοποιητικών θα μπορούν να επαληθευτούν σε όλη την ΕΕ. Τα προσωπικά δεδομένα του κατόχου του πιστοποιητικού δεν περνούν μέσω της πύλης, αφού αυτό δεν αναγκαίο για την επαλήθευση της ψηφιακής υπογραφής.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προσφέρει επίσης λύσεις αναφοράς ανοικτού κώδικα, με σκοπό να υποστηρίξει τα κράτη μέλη στην ανάπτυξη λογισμικού το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι αρχές για τη σάρωση και τον έλεγχο των κωδικών QR.

Ποια εμβόλια θα γίνονται αποδεκτά;

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εκδίδουν πιστοποιητικά εμβολιασμού ανεξαρτήτως του τύπου του εμβολίου κατά της νόσου COVID-19.

Όταν τα κράτη μέλη αποδέχονται αποδεικτικά εμβολιασμού ως λόγο εξαίρεσης από τους περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία που έχουν επιβληθεί για λόγους δημόσιας υγείας, όπως η υποβολή σε διαγνωστική δοκιμασία ή η καραντίνα θα πρέπει να υποχρεούνται να αποδέχονται, υπό τους ίδιους όρους, τα πιστοποιητικά εμβολιασμού που έχουν εκδοθεί βάσει του συστήματος ψηφιακών πράσινων πιστοποιητικών. Ωστόσο, η υποχρέωση αυτή θα περιορίζεται στα εμβόλια που έχουν λάβει άδεια κυκλοφορίας σε ολόκληρη την ΕΕ. Τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να αποδέχονται πιστοποιητικά εμβολιασμού που εκδίδονται και για άλλα εμβόλια.

Ποιες δοκιμασίες COVID-19 θα είναι αποδεκτές;

Για να εξασφαλιστεί η αξιοπιστία των αποτελεσμάτων των δοκιμασιών, επιλέξιμα για την έκδοση πιστοποιητικού εξέτασης βάσει του προτεινόμενου κανονισμού θα πρέπει να είναι μόνο τα αποτελέσματα των λεγόμενων δοκιμασιών ΝΑΑΤ (πρόκειται για τις δοκιμασίες ενίσχυσης νουκλεϊκών οξέων που συμπεριλαμβάνουν τις δοκιμασίες RT-PCR) και των ταχειών δοκιμασιών αντιγόνων, που περιλαμβάνονται στον κατάλογο που καταρτίστηκε βάσει της σύστασης 2021/C 24/01 του Συμβουλίου.

Για ποιο λόγο δεν περιλαμβάνονται οι αυτοδιαγνωστικές δοκιμασίες;

Οι αυτοδιαγνωστικές δοκιμασίες δεν εκτελούνται σε ελεγχόμενες συνθήκες, προς το παρόν, και θεωρούνται λιγότερο αξιόπιστες. Τα πιστοποιητικά θα πρέπει να εκδίδονται από τις υγειονομικές αρχές, οι οποίες, ωστόσο, δεν μπορούν να ελέγξουν δοκιμασίες που εκτελούνται, για παράδειγμα, στο σπίτι και, επομένως, δεν μπορούν να εκδίδουν αξιόπιστα πιστοποιητικά γι’ αυτές.

Προβλέπεται ελάχιστη διάρκεια ισχύος των πιστοποιητικών;

Η διάρκεια ισχύος των πιστοποιητικών εξαρτάται από επιστημονικά δεδομένα και θα καθορίζεται από τους αρμόδιους για την επαλήθευση σύμφωνα με τους εθνικούς τους κανόνες. Όταν ανακύπτουν νέα επιστημονικά δεδομένα, οι περίοδοι ισχύος των πιστοποιητικών για την εξαίρεση από τις ισχύουσες απαιτήσεις δημόσιας υγείας θα μπορούν να προσαρμοστούν.

Ο προτεινόμενος κανονισμός διασφαλίζει ότι τα πιστοποιητικά που εκδίδονται από άλλα κράτη μέλη γίνονται δεκτά σύμφωνα με τους ίδιους κανόνες που ισχύουν για τα πιστοποιητικά που εκδίδονται σε εθνικό επίπεδο. Ο κανονισμός θεσπίζει επίσης ορισμένες βασικές αρχές, για παράδειγμα, τον καθορισμό της μέγιστης διάρκειας ισχύος του πιστοποιητικού ανάρρωσης σε 180 ημέρες.

Οι αρχές αυτές θα μπορούσαν να προσαρμόζονται από την Επιτροπή μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, ώστε να ευθυγραμμίζονται με τα νέα επιστημονικά δεδομένα, μόλις αυτά καθίστανται διαθέσιμα.

Τι θα ισχύει για τους ανθρώπους που έχουν ήδη εμβολιαστεί;

Όσοι έχουν ήδη εμβολιαστεί πριν από τη θέσπιση του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού θα πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν το απαραίτητο πιστοποιητικό εμβολιασμού. Αν έχουν λάβει πιστοποιητικό εμβολιασμού που δεν πληροί τα διαλειτουργικά πρότυπα που απαιτούνται βάσει του κανονισμού, μπορούν να ζητήσουν νέο πιστοποιητικό.

Παράλληλα, τα κράτη μέλη μπορούν να εξακολουθήσουν να εκδίδουν αποδεικτικά εμβολιασμού σε άλλες μορφές για άλλους σκοπούς, ιδίως για ιατρικούς σκοπούς.

Για πόσο χρονικό διάστημα θα εφαρμόζεται το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό;

Τα πιστοποιητικά συνδέονται με την πανδημία COVID-19. Το σύστημα ψηφιακών πράσινων πιστοποιητικών θα ανασταλεί μόλις ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κηρύξει το τέλος της διεθνούς κατάστασης έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας εξαιτίας της COVID-19. Ομοίως, αν ο ΠΟΥ κηρύξει εκ νέου διεθνή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας εξαιτίας της COVID-19, παραλλαγής της ή παρόμοιας λοιμώδους νόσου, το σύστημα θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί και πάλι.

Ποιο θα είναι το κόστος των ψηφιακών πράσινων πιστοποιητικών;

Τα πιστοποιητικά θα εκδίδονται δωρεάν.

Τα κράτη μέλη πρέπει να επωμιστούν το κόστος για τη δημιουργία υποδομής σε εθνικό επίπεδο. Η Επιτροπή θα παράσχει χρηματοδότηση για τη στήριξη των κρατών μελών στη δημιουργία της αναγκαίας υποδομής, αν χρειαστεί.

Η Επιτροπή θα χρηματοδοτήσει τη δημιουργία της πύλης σε επίπεδο ΕΕ και θα υποστηρίξει τα κράτη μέλη για την ανάπτυξη λογισμικού που θα χρησιμοποιείται από τους αρμόδιους για την επαλήθευση που θα σαρώνουν τον κωδικό QR.

3. Διαλειτουργικότητα – εντός και εκτός της ΕΕ

Πώς διασφαλίζεται η διαλειτουργικότητα των ψηφιακών πράσινων πιστοποιητικών;

Η διαλειτουργικότητα επιτυγχάνεται, όταν διασφαλίζεται ότι τα διάφορα είδη ψηφιακών πράσινων πιστοποιητικών (κατάσταση εμβολιασμού· αποτελέσματα δοκιμασιών· κατάσταση ανάρρωσης) είναι τυποποιημένα με βάση κοινά συμφωνημένες πολιτικές, κανόνες και προδιαγραφές. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι κάθε πιστοποιητικό που εκδίδεται σε ένα κράτος μέλος μπορεί να επαληθευτεί σε άλλο κράτος μέλος. Τα κράτη μέλη θα διατηρήσουν ευελιξία όσον αφορά τον τρόπο σχεδιασμού των πιστοποιητικών τους, εφόσον ανταποκρίνονται στα κοινά αυτά πρότυπα.

Τα κράτη μέλη, με την υποστήριξη της Επιτροπής, συμφώνησαν σχετικά με ένα σχέδιο πλαισίου εμπιστοσύνης, ώστε να εξασφαλιστεί η έγκαιρη εφαρμογή των πράσινων ψηφιακών πιστοποιητικών, η διαλειτουργικότητά τους και η πλήρης συμμόρφωσή τους με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Το πλαίσιο αυτό βασίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές για τα βασικά στοιχεία διαλειτουργικότητας, που εγκρίθηκαν στις 27 Ιανουαρίου και επικαιροποιήθηκαν στις 12 Μαρτίου.

Σε πρακτικούς όρους, η Επιτροπή θα δημιουργήσει μια πύλη μέσω της οποίας θα μπορούν να ανταλλάσσονται υπογραφές πιστοποιητικών μεταξύ εθνικών καταλόγων, ώστε να είναι δυνατή η επαλήθευσή τους παντού στην ΕΕ. Η Επιτροπή θα υποστηρίξει επίσης τα κράτη μέλη για την ανάπτυξη λογισμικού το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι αρχές για τη σάρωση και τον έλεγχο των κωδικών QR.

Θα είναι συμβατό το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό με άλλα συστήματα που αναπτύσσονται σε διεθνές επίπεδο;

Η Επιτροπή καταβάλλει προσπάθειες για να διασφαλίσει ότι τα πιστοποιητικά είναι συμβατά με τα συστήματα τρίτων χωρών, εκτός της ΕΕ. Η πρόταση είναι ανοικτή σε παγκόσμιες πρωτοβουλίες και λαμβάνει υπόψη τις συνεχιζόμενες προσπάθειες εξειδικευμένων οργανισμών των Ηνωμένων Εθνών, όπως είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ), για τη θέσπιση προδιαγραφών και καθοδήγησης σχετικά με τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών για την τεκμηρίωση της κατάστασης εμβολιασμού. Οι τρίτες χώρες θα πρέπει να ενθαρρύνονται να αναγνωρίζουν το «ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό» κατά την άρση των περιορισμών για τα μη ουσιώδη ταξίδια. Τα ψηφιακά πράσινα πιστοποιητικά της ΕΕ θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως παράδειγμα για άλλα πιστοποιητικά που αναπτύσσονται σήμερα σε διάφορες χώρες του κόσμου.

Ο κανονισμός θα ενσωματωθεί στη συμφωνία ΕΟΧ, ώστε οι χώρες του ΕΟΧ (Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία) να έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν το σύστημα ψηφιακών πράσινων πιστοποιητικών της ΕΕ. Όσον αφορά την Ελβετία, η Επιτροπή θα μπορεί να αποφασίσει την αποδοχή των ελβετικών πιστοποιητικών που εκδίδονται σύμφωνα με το σχέδιο κανονισμού για το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό, σε βάση αμοιβαιότητας.

Η σημερινή πρόταση δίνει τη δυνατότητα στην Επιτροπή να εκδώσει απόφαση για την αναγνώριση των πιστοποιητικών που εκδίδονται από τρίτες χώρες για πολίτες της ΕΕ και μέλη των οικογενειών τους, όταν τα εν λόγω πιστοποιητικά πληρούν πρότυπα ποιότητας και είναι διαλειτουργικά με το πλαίσιο εμπιστοσύνης της ΕΕ.

4. Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα

Πώς θα γίνεται η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα;

Επειδή τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που περιλαμβάνονται στα πιστοποιητικά περιέχουν ευαίσθητα ιατρικά δεδομένα, θα εξασφαλίζεται πολύ υψηλό επίπεδο προστασίας των δεδομένων.

Τα πιστοποιητικά θα περιλαμβάνουν μόνο ένα περιορισμένο σύνολο πληροφοριών που είναι απαραίτητες. Οι πληροφορίες αυτές δεν μπορούν να διατηρούνται από τις χώρες επίσκεψης. Για σκοπούς επαλήθευσης, ελέγχεται μόνο η εγκυρότητα και η γνησιότητα του πιστοποιητικού με επαλήθευση του εκδότη και της υπογραφής του. Όλα τα δεδομένα σχετικά με την υγεία παραμένουν στην αρμοδιότητα του κράτους μέλους που εξέδωσε το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό.

Το σύστημα του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού δεν θα απαιτεί τη δημιουργία και συντήρηση βάσης δεδομένων των πιστοποιητικών υγείας σε επίπεδο ΕΕ.

5. Υπήκοοι τρίτων χωρών

Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα περιλαμβάνει υπηκόους τρίτων χωρών;

Ναι. Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα πρέπει να εκδίδεται επίσης για τα μέλη των οικογενειών των πολιτών της ΕΕ, ανεξαρτήτως της ιθαγένειάς τους. Η Επιτροπή ενέκρινε επίσης συμπληρωματική πρόταση για να διασφαλίσει ότι το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα εκδίδεται επίσης για υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν σε κράτη μέλη ή σε συνδεδεμένα κράτη Σένγκεν και για επισκέπτες που έχουν δικαίωμα να ταξιδεύουν σε άλλα κράτη μέλη. Για νομικούς λόγους, είναι απαραίτητο να υποβληθούν χωριστές προτάσεις για την κάλυψη των πολιτών της ΕΕ και των πολιτών τρίτων χωρών· ως προς τα πιστοποιητικά, δεν υπάρχει διαφορετική μεταχείριση των πολιτών της ΕΕ και των πολιτών τρίτων χωρών που είναι επιλέξιμοι για τη χορήγηση πιστοποιητικού.

Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα μπορεί επίσης να εκδίδεται για υπηκόους ή κατοίκους της Ανδόρας, του Μονακό, του Αγίου Μαρίνου και του Βατικανού / Αγίας Έδρας, ιδίως όταν αυτοί έχουν εμβολιαστεί από κράτος μέλος.

Μπορούν οι σημερινές προτάσεις να διευκολύνουν τα ταξίδια στην ΕΕ από τρίτες χώρες;

Προς το παρόν, τα μη ουσιώδη ταξίδια από τρίτες χώρες προς την ΕΕ περιορίζονται, με εξαίρεση μικρό αριθμό χωρών. Ένας υπήκοος τρίτης χώρας που μπορεί να ταξιδέψει στην ΕΕ μπορεί να λάβει ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό. Ο υπήκοος τρίτης χώρας μπορεί να ζητήσει ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό από κράτος μέλος στο οποίο ταξιδεύει, παρέχοντας όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένου αξιόπιστου αποδεικτικού εμβολιασμού. Τα κράτη μέλη θα πρέπει τότε να αξιολογήσουν κατά πόσον έχει παρασχεθεί αξιόπιστο αποδεικτικό και να αποφασίσουν αν θα εκδώσουν ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό.

Μεσοπρόθεσμα, όταν η Επιτροπή κρίνει ότι μια τρίτη χώρα εκδίδει πιστοποιητικά σύμφωνα με διεθνή πρότυπα και συστήματα τα οποία είναι διαλειτουργικά με το σύστημα της ΕΕ, μπορεί να εκδίδει «απόφαση επάρκειας» μέσω εκτελεστικής πράξης βάσει του κανονισμού που προτείνεται σήμερα. Τότε, τα εν λόγω πιστοποιητικά τρίτων χωρών θα γίνονται δεκτά με τους ίδιους όρους όπως και τα ψηφιακά πράσινα πιστοποιητικά.

Και στις δύο περιπτώσεις, οι κανόνες για την αποδοχή του αποδεικτικού εμβολιασμού θα είναι οι ίδιοι κανόνες που ισχύουν για τους υπηκόους της ΕΕ: τα εμβόλια που έχουν λάβει άδεια κυκλοφορίας σε όλη την ΕΕ πρέπει να γίνονται αποδεκτά, αλλά τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να αποδέχονται και άλλα εμβόλια επιπλέον.

-> Ακολουθήστε το GreekNews.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις